Abstract: In een context van stijgende waterschaarste verkennen wij, naar ons weten voor het eerst in Vlaanderen, publieke steun voor de behandeling en het hergebruik van afvalwater als drinkwater. Vlaanderen is vandaag een van de weinige regio’s waar afvalwater reeds gerecycleerd wordt voor drinkwaterdoeleinden. Dit gebeurt op kleinschalig niveau en de uitbreiding hiervan is vandaag een van de Vlaamse beleidsdoelstellingen. Internationale voorbeelden toonden echter dat een gebrek aan publieke steun een aanzienlijk obstakel kan zijn. Vaak worden gezondheids- en veiligheidsbezorgdheden aangehaald als oorzaak voor het beperkte draagvlak. Minder is geweten over de socio-demografische distributie van dit draagvlak. Daarbovenop blijft er onduidelijkheid over de samenhang tussen socio-demografische kenmerken en gezondheids- en veiligheidsbezorgdheden. Met behulp van een enquête uitgevoerd in Vlaanderen (N=2309), bestudeerden wij ten eerste deze socio-demografische verschillen op basis van bivariate associaties (gender, opleidingsniveau, leeftijd en woonplaats). Ten tweede construeerden we een padmodel om te onderzoeken of deze verschillen verklaard kunnen worden aan de hand van gezondheids- en veiligheidsbezorgdheden. Onze resultaten toonden dat publieke steun voor afvalwaterhergebruik voor drinkwaterdoeleinden in Vlaanderen beperkt is. Het draagvlak was het laagst bij oudere mensen, vrouwen, lager geschoolde groepen en mensen die niet in de Provincie Antwerpen wonen. Voor een groot deel konden socio-demografische verschillen verklaard worden door hogere gezondheids- en veiligheidsbezorgdheden bij vrouwen, lager geschoolden en mensen uit West- en Oost-Vlaanderen. Dit suggereert een gebrek aan vertrouwen in waterexperts en -technologie bij bepaalde socio-demografische groepen, wat zich vertaalt in een verminderde publieke steun voor afvalwaterhergebruik. Op basis van deze bevindingen bespreken we een aantal potentiële actiestrategieën om publieke oppositie te anticiperen en proactief publieke steun te verwerven via doelgerichte (risico)communicatie.

Abstract: While in many countries, people have access to cheap and safe potable tap water, the global consumption of bottled water is rising. Flanders, Belgium, where this study is located, has an exceptionally high consumption of bottled water per capita. However, in the interest of resource efficiency and global environmental challenges, the consumption of tap water is preferable. To our knowledge, an integrated analysis of the main reasons why people consume tap and bottled water is absent in Flanders, Belgium. Using Flemish survey data (N = 2309), we first compared tap and bottled water consumers through bivariate correlation analysis. Subsequently, path modelling techniques were used to further investigate these correlations. Our results show that bottled water consumption in Flanders is widespread despite environmental and financial considerations. For a large part, this is caused by negative perceptions about tap water. Many consumers consider it unhealthy, unsafe and prefer the taste of bottled water. Furthermore, we found that the broader social context often inhibits the consumption of tap water. On the one hand, improper infrastructures (e.g. lead piping) can limit access to potable tap water. On the other hand, social norms exist that promote bottled water. Lastly, results suggest that the consumption of bottled water is most common among men, older people and less educated groups. We conclude that future research and policy measures will benefit from an approach that integrates all behavioural aspects associated with water type consumption. This will enable both governments and tap water companies to devise more effective policies to manage and support tap water supply networks.